Mapka Dubeczna i okolic z 1909r.
Glas.Fb-Szklana Huta.
Mapka Dubeczna i okolic z 1932r.
Dubeczno-Miejscowość położona w gm.Hańsk powiat włodawski woj.Lubelskie, zajmuje pow. 2542ha.
Położenie geograficzne:
51025' 43,9'' N
23026' 14,5'' E
Dubeczno położone jest w otulinie Poleskiego Krajobrazu Chronionego, swym zasięgiem obejmuje rozległy kompleks torfowisk, bagien i lasów.
W pobliżu znajduje się j.Dubeczyńskie o pow. 4,0ha i gł. ok.2 metrów, otoczone szuwarami i trzęsawiskami, trudno dostepne, zarastające o mulistym dnie.
Od strony pólnocnej miejscowości są wyrobiska po eksploatacji torfu służacego jako opał i nawóz ogrodniczy, tzw.,,kanały''.
Przez kolonię Krzemienną przepływa rz.Krzemianka, dopływ Włodawki.
Nazwa Dubeczno pochodzi prawdopodobnie od dębu.
Ziemie rejonu Włodawskiego w XIII w. należały do Księstwa Halicko-Włodzimierskiego.Pierwszymi właścicielami dóbr Hańskich wraz z Dubecznem były w rękach rodziny Hańskich
W 1531 r. po ożenku z Zofią z Kosnów właścicielem tych ziem został Mikołaj Rej.
W XVII w. dobra te przeszły w ręce rodziny Kunickich, a w XIX w. Okęckich i Jarmołowiczów.W 1888r.kupiec warszawski pochodzenia żydowskiego Wolf Jarmułowicz posiadał w pow.włodawskim największy majątek ziemski-8000 morgów w Hańsku. A z bratem Józefem posiadali ziemię w Lubowierzu.
Wg;ziemiaństwo guberni siedleckiej 1867-1912. G.Welik.
Według TEK JANA GLINKI Nr.315 str.108 jest nazwa DUBECZNA podana ;DUBECZNO,DUBIECZNO,DĄBECZNE.
oraz wzmianka o Hucie Szkła 1755r.
Na mapce z 1907r DUBECZNO jest pod nazwą Kol.Dubeczno.Zaznaczono że był Piec Ceglany.
Na mapce z 1909r.jest zaznaczone GLAS Fb.to oznacza że wtedy istniała Szklana Huta.
Na mapce z 1933r. jest zaznaczone, że w DUBECZNIE były 62 domy,ARGENTYNA 18 d.,BUDKI 21d.,GLINIANKI 23d.,GÓRKI 25d.,KRZEMIENNA 12d.,SZKOLNA 14d.,TOKI 14d.,TOPOLE 45d.
Według danych z KSIĘGI ADRESOWEI POLSKI(wraz z w.m. GDAŃSKIEM)DLA HANDLU,RZEMIOSŁA I ROLNICTWA.Pdano,że w 1926/27r.DUBECZNO jest osadą fabryczną w gm.Hańsk,woj.Lubelskim.Sąd pok. we Włodawie a sąd okręgowy w Białej Podlaskiej.W tym czasie mieszkńców było 1498.
Na potrzeby mieszkańców były następujące ''zakłady":
*HUTA SZKLANA-właściciel Szuldberg Olga.
*BŁAWATY-Lerjer Sz., Roter P.
*CEGIELNIE-Szuldberg O.
*KONIE-HANDEL-Barbanel B.
*KRAWCY-Alter J., Furlajter Ch., Hojno C.
*OLEJARNIE-Nysenbaum P.
*RZEŹNICY-Milchman R., Rendziak P.
*SPOŻYWCZE ARTYKUŁY:Blum S.-Duman M-Nysenbaum P.-Roter B.-Roter D.-Szafran S.-Szajnberg Sz.-Szymczuk J.-Zycher A.
*STOLARNIE-Hajn A., Motnicki B.
*SZEWCY:-Bucher M.,Wertman G.
*ŚLUSARZE-Władziewicz.
*WIATRAKI:-Diat E., Majewski A., Sankowski S., Zoluch A.(chyba Zolich)
*WYSZYNK TRUNKÓW:Laszek B.
W/w Księgi podają w latach 1928 i 1930 oprócz istniejących otwarto m.in. "zakłady"
KOOPERATYWY-"Jedność"
*KRAWCY:Chojna C.
*MŁYNY:Biała E.(motorowy),Zycher A.
*PIEKARNIE:-Roter P., Zycher A.
*PIWIARNIE:-Frydman M., Laszek Br.
*ŚLUSARZE:Geiler W.
*TORF-EKSPLOATACJA:Szuldberg J. Sukc.
*WIATRAKI:Pril J.,Zolich A.
*BŁAWAT:dawna,kosztowna tkanina jedwabna,zwykle koloru błękitnego.
*KOOPERATYWA-Spółdzielnia.
Wyznawcy judaizmu mieszkali w Dubecznie już w IIpoł.XVIIw.,a pod koniec kolejnego stulecia tworzyli niezależna gminę wyznaniową.
Podczs spisu powszechnego w 1921r. żydowskie pochodzenie zadeklarowało 400 mieszkańców.
Po wubuchu II Wojny Światowej pozostali nieliczni Żydzi.
W 1941r.naziści niemieccy przesiedlili do Dubeczna ok.100 osób z Kraju Warty.
Likwidacja skupiska żydowskiego w Dubecznie nastąpiła w 1942r.-część osób w czerwcu wysiedlono do getta we Włodawie, a pozostałą w listopadzie deportowano do obozu zagłady w SOBIBORZE.(wg."The Encyclopedia Of Jewish Life Before And During The Holocaust)
Gmina Żydowska założyła ok.1900r Bejt ha-midrasz(jest to typ synagogi ze
specjalnym pomieszczeniem przeznaczonym do studiów talmudycznych).
Wg.(wykaz Bożnic i Domów Modlitwy pow.Włodawskiego z 1922r).
W tabeli:Kantoraty i Osady Ewangelickie w Parafii CYCÓW na 1.02.1929r.
Pod nr;125 jest wymienione DUBECZNO.Podano że w 1905r. był Kantorat,w 1907rKaplica,a w 1911r Kaplica Babtystyczna.do w/w wyznań należało 45 gospodarstw.(wg.Michała Hucała).
W 1920 r.GRUPA gen.Stanisława Bułak-Bałachowicza przebywała na odpoczynku w Dubecznie.W południe ruszyła w dalszy marsz.Prawdopodobnie na "GÓRKACH" natkneła się na ostrzał z ciężkich
karabinów maszynowych 508 bolszewickiego p.p..Po krótkiej walce
żołnierze gen.Bałachowicza odnieśli zwycięstwo.
(wg "Bałachowcy" Stanisława Lisa-Błońskiego w opracowaniu
Grzegorza Jacka Pelicy.)
W maju 1945roddział"Jastrzębia"(Leona Taraszkiewicza)rozbroił milicjantów z posterunku w Dubecznie(8 milicjantów),pod koniec
czerwca 1945r zarekwirował od jednego z mieszkańców Dubeczna
wojskowy radioodbiornik.
(wg."Trzy Pamiętniki"oddział "Jastrzębia"-Leon Taraszkiewicz"Żelazny".
